هفتاد و نهمين نشست علمي-تخصصي با مديريت علمي حجت‌الاسلام مهدي رجائي‌نيا رئيس امور فرهنگ، گردشگري و ورزش سازمان برنامه و بودجه كشور و همچنين با سخنراني مهدي نويد ادهم؛ عضو هيئت علمي دانشگاه و دبيركل سابق شوراي عالي آموزش و پرورش، احسان هوشمند؛ پژوهشگر و جامعه‌شناس، با مشاركت فعال جامعه علمي، پژوهشي، دانشگاهي، انديشگاهي، صاحب­نظران، مديران و كارشناسان دستگاه­هاي اجرايي ملّي و استاني به صورت مجازي برگزار شد.

در ابتداي نشست مهدي رجائي‌نيا مدير علمي اين نشست ضمن بيان نظرات خود در زمينه ضرورت تقويت هويت و انسجام ملي در برنامه هفتم توسعه گفت: ما در برنامه هفتم توسعه در نظر داريم مسائل و چالش‌هاي پيش رو در ارتقاء هويت و انسجام ملي را با كمك صاحب‌نظران مورد توجه قرار داده و در جهت ارائه الگوي اسلامي-ايراني برنامه‌ لازم را ارائه نماييم.

وي در ادامه اشاره كرد: يكي از مباحث مهم فرهنگي ايران هويت است و بخشي از اين هويت از تاريخ ملي و كهن ما سرچشمه مي‌گيرد و بخشي از مذهب و دين مبين اسلام؛ به همين منظور نمي‌توان ميان اين دو تفكيك قائل شد و در صورت جدا ديدن اين دو مقوله ما را با خطر تحليل نادرست از فضاي واقعي جامعه روبرو مي كند.

رجائي‌نيا در مورد اثرگذاري نظام جهاني بر هويت گفت: نظام جهاني و سرمايه‌داري نيز در تلاش است تا با استفاده از بستر فناوري اطلاعات و ارتباطات، الگوهاي جهاني خود را به هويت‌هاي ملي ديكته كند، اما تاكنون موفق نبوده است و مي‌بايست ما در اين زمينه پيشگام بوده و با تكيه بر الگوي مهدويت كه مبتني بر عدالت است، در ارائه الگوي جهاني اثرگذار باشيم.

در ادامه اين نشست احسان هوشمند؛ پژوهشگر و جامعه‌شناس به عنوان سخنران نخست نشست، در خصوص لزوم توجه به هويت و انسجام ملي گفت: كشور ايران جامعه‌اي تاريخي است و فرهنگي كهن دارد، كه به عنوان روح حاكم بر اجتماع، هويت و انسجام ملي را تحت الشعاع قرار داده است.

هوشمند افزود: در مقاطع زماني متعدد اتفاقات، چالش‌ها و متغيرهاي مختلفي هويت و انسجام ملي را تحت تأثير قرار داده است. از جمله‌ي اين پديده‌ها مي‌توان به محلي‌گرايي، قوم‌گرايي و افراطي‌گرايي اشاره نمود. در واقع اين اتفاقات در كنار ساير تحولات به خصوص سياست‌گذاري‌هاي بدون مطالعه و نامطلوب، عواقب ناخوشايندي را به دنبال داشته است.

وي ادامه داد: چالش‌هاي توسعه‌اي كشور به خصوص در مناطق مرزي، ظرفيت‌هايي را براي ساير كشورها ايجاد نموده تا با سرمايه‌گذاري عليه ايران در اين نقاط حساس، كشور را با بحران مواجه نمايند. بر اين اساس لازم است سازمان برنامه و بودجه كشور به اين موارد توجه دوچندان داشته باشد و در زمينه برنامه‌ريزي و بودجه‌ريزي، مباحث را لحاظ نمايد.

هوشمند در خصوص تقويت هويت و انسجام ملي در برنامه هفتم گفت: مي‌بايست هويت و انسجام به يك سرفصل مهم در برنامه هفتم مبدل شود و ذيل آن به مواردي چون سبك زندگي و مباحث فرهنگي پرداخته شود.

وي در همين رابطه ادامه داد: در برنامه هفتم مي‌بايست ضمن آسيب‌شناسي روندهاي گذشته در اين حوزه، به عوامل مغاير انسجام ملي، عناصر انسجام بخش هويت ملي و رفع رنج‌هاي هموطنان به خصوص در مناطق مرزي توجه لازم شود.

هوشمند در خاتمه سخنان خود گفت: در برنامه هفتم نياز است به ارتقاء شاخص‌هاي توسعه‌اي از قبيل آموزش،‌ بهداشت،‌ رفع بيكاري، رفع فقر و ... توجه شود. همچنين در اين برنامه مي‌بايست مسئله توسعه ناموزون مناطق مرزي و مناطق محروم از اهميت قابل توجهي برخوردار باشد. از طرفي تشكيل يك نهاد مشورتي در سازمان برنامه و بودجه به منظور مهار مهاجرت‌ها لازم است مورد توجه قرار گيرد.

وي در ادامه مباحث پاياني خود ضمن تأكيد بر تقويت خودباوري ملي، افزود: در برنامه هفتم مطلوب است پويشي تحت عنوان «ايران ما» به منظور تبادل فرهنگي و شناسايي ظرفيت‌ها و فرهنگ‌ها در سراسر استان‌هاي كشور شكل گيرد.

مهدي نويد ادهم؛ عضو هيئت علمي دانشگاه و دبيركل سابق شوراي عالي آموزش و پرورش به عنوان سخنران دوم در ابتدا ضمن تبيين عوامل مؤثر درفرايند توسعه يافتگي كشور، گفت: هرچند توسعه يافتگي تك عاملي نيست و توجه به توسعه اقتصادي و زيرساخت‌ها از اهميت بسياري برخوردار است، اما الگوهاي انسان بنيان و توسعه انسان محور ركن اساسي در توسعه است و انسان، باورها، مهارت­ها و شايستگي­‌هاي انساني و فرهنگ جامعه، عامل اصلي و بنيادين رشد، پيشرفت و توسعه پايدار و درونزا است.

وي ادامه داد: اگر براي توسعه كودكي هزينه نكنيم دركودكي توسعه خواهيم ماند. در همين راستا با اشاره به متني از داگلاس نورث، اشاره داشت و اگفت: اگر مي خواهيد بدانيد كشوري توسعه مي‌يابد يا نه، اصلاً سراغ فناوري، كارخانه و ابزاري كه استفاده مي‌كند نرويد؛ اينها را به راحتي مي‌توان خريد يا كپي كرد و يا ...، براي ديدن توسعه برويد در دبستان‌ها و پيش‌دبستاني‌ها، ببينيد آنجا چگونه بچه‌ها را آموزش مي‌دهند.

نويد ادهم در ادامه اظهار داشت: تكوين و تعالي هويت و انسجام ملي نياز فوري و ضروري امروز جامعه و زمينه ساز توسعه يافتگي كشور است. از همين رو استمرار و پايداري حيات اجتماعي، سياسي و فرهنگي يك جامعه، در گرو انسجام و همبستگي بين اجزاء سازنده ساختار اجتماعي است و افزايش ضريب وحدت و همبستگي ملي وانسجام اجتماعي باعث كاهش تهديدات داخلي و خارجي مي شود و زمينه هاي مناسبي براي توسعه و پيشرفت كشور فراهم مي‌سازد.

وي در ادامه سخنراني خود ضمن تبيين تعاريف و مفاهيم اين حوزه، به معرفي ابعاد و انواع هويت پرداخت و گفت: بين هويت ملي، هويت ديني و هويت قومي نسبت هم افزا و تقويت كننده وجود دارد، بدين معني كه تقويت يكي از انواع هويت تحت شرايطي به تقويت ديگري نيز مي‌انجامد.

اين نشست در روز چهارشنبه يكم تيرماه سال ۱۴۰۱، ساعت ۱۰ الي ۱۲:۳۰ ظهر برگزار شد. اين نشست هفتاد و نهمين نشست علمي-تخصصي و با عنوان راهكارهاي تقويت هويت و انسجام ملي در برنامه هفتم توسعه بود كه به همت دفتر آموزش و ترويج مركز پژوهش هاي توسعه و آينده نگري با حضور صاحب نظران ملي و استاني برگزار شد.

دريافت لينك خبر