هفتاد و پنجمين نشست علمي-تخصصي با عنوان " ظرفيت­هاي تجارت منطقه­اي انرژي و راهبردهاي پيشنهادي " با مديريت علمي مهندس صابر ميرزائي، معاون نوآوري و فناوري­هاي آينده­ساز مركز همكاري­هاي تحول و پيشرفت رياست جمهوري و همچنين با سخنراني: آقايان دكتر محمّدصادق كريمي، كارشناس ديپلماسي انرژي مركز همكاري­هاي تحول و پيشرفت، دكتر احمد زراعتكار، سرپرست امور انرژي سازمان برنامه و بودجه كشور،  بامشاركت فعال جامعه علمي، پژوهشي، دانشگاهي، انديشگاهي، صاحب­نظران، مديران و كارشناسان دستگاه­هاي اجرايي ملّي و استاني به صورت مجازي برگزار شد.

در اين جلسه دكتر محمد صادق كريمي، كارشناس ديپلماسي انرژي مركز همكاري­هاي تحول و پيشرفت در ابتدا به دو مزيت تجارت منطقه اي انرژي اشاره كرد و گفت: افزايش امنيت سياسي بين‌المللي از طريق ايجاد وابستگي متقابل بين ايران و كشورهاي همسايه و همچنين افزايش و ايجاد تنوع در مسير درآمدهاي ارزي ايران از مزيت هاي تجارت منطقه اي انرژي مي باشد.

وي در ادامه به الزامات و اولويت هاي سياست هاي تجارت منطقه اي اشاره كرد و گفت: اولويت استفاده از مزيت موقعيت جغرافياي نسبت به استفاده از مزيت منابع انرژي لزوم انعقاد حداكثري قرارداد، اولويت كشورهاي پيراموني نسبت به كشورهاي دور، اولويت خريد و فروش نسبت به معاوضه و سپس ترانزيت، اولويت خرده‌فروشي حاملهاي انرژي نسبت به فروش عمده، اولويت ايجاد ظرفيت مصرف در كشورهاي هدف، لزوم توجه به گزينه‌هاي رقيب تجارت انرژي و نيز لزوم تعبيه زيرساخت مالي مناسب با اولويت اتاق‌هاي تسويه دوجانبه و چندجانبه از الزامات و اولويت ها مي باشد.

كريمي به نكات كليدي در خصوص ظرفيت هاي سياست هاي تجارت منطقه اي اشاره كرد و گفت:  وجود ظرفيتهاي خالي خطوط لوله خوب براي توسعه تجارت گاز به ويژه در اتصال با روسيه، وجود ظرفيتهاي خالي بزرگ واردات در مرزهاي مستقيم و كشورهاي دوست، بازار؛ عامل محدودكننده تجارت منطقه‌اي گاز ايران، ظرفيت شبكه داخلي؛ عامل محدودكننده تجارت منطقه‌اي برق ايران و ظرفيت پالايشي داخلي؛ عامل محدودكننده تجارت منطقه‌اي نفت ايران از نكات كليدي و مهمي هستند كه بايد به اين موارد توجه ويژه اي شود.

وي همچنين به تصميمات پيشنهادي فوري نيز اشاره كرد و گفت: پرداخت هر چه سريعتر بدهي به تركمنستان و از سرگيري قرارداد واردات گاز، افزايش ظرفيت قرارداد صادرات گاز به عراق، افزايش واردات برق از آذربايجان و تركمنستان و فروش به عراق و نيز از سرگيري معاوضه نفت خام كشورهاي خزر با پايين‌ترين نرخ سواپ ممكن با اولويت روسيه از پيشنهاداتي است كه كمك بسياري در اين زمينه خواهد كرد.

دكتر احمد زراعتكار، سرپرست امور انرژي سازمان برنامه و بودجه كشور گفت: اساسا ما پلتفرم مشخصي براي حوزه ديپلماسي انرژي كشور نداريم و اين موضوع يكي از نقاط ضعف اين بحث است.

وي افزود: ايران دومين ذخاير گاز و نفت است و ايران در واقع در چهار راه انرژي واقع شده است ولي متاسفانه در حيطه ديپلماسي انرژي چندان موفق نبوده است.

وي در ادامه گفت: اساسا موضوع صادرات به شكل هدفمند با ساير همسايگان ايران خيلي جدي نبوده است.

زراعتكار گفت: مكانيزم فعاليت ايران، چه در حيطه نفت و يا گاز و برق در چارچوب شركت هاي دولتي و سيستم هاي دولتي اجرا مي شود و يكي ديگر از نقاط ضعف هاي اين مبحث مي باشد.

لازم به ذكر است اين مركز با برگزاري سلسله نشست هاي تخصصي به دنبال فراهم ساختن زمينه لازم براي برخورداري از ظرفيت صاحب نظران، برقراري ارتباط علمي با دانشگاه ها و مراكز پژوهشي و دريافت ديدگاه هاي متنوع صاحب نظران است.

اين نشست علمي-تخصصي به همت دفتر آموزش و ترويج مركز پژوهش هاي توسعه و آينده نگري، طبق برنامه منظم هفتگي در روز چهارشنبه ۲۸ ارديبهشت ماه سال جاري برگزار شد.

دريافت فايل