وي افزود: چين احتمالا به زودي اقتصاد اول دنيا خواهد بود و امروز يك كشور توسعه يافته محسوب مي‌شود. چين در بسياري از زمينه ها جزو كشورهاي پيشرو است. براساس مانيفست ايالات متحده، چين اولويت آمريكا در حوزه نظامي و اقتصادي است. در كشور ما و در ميان مسئولان كشور متاسفانه چين را به عنوان يك كشور درجه دو در نظر گرفته‌اند و صنايع آن را منتاژي مي‌دانند. اميدوار هستيم دولت سيزدهم اين رويكرد را تغيير دهد.

هفته گذشته سفري از سوي چين به عربستان رخ داد. ما انتظار داريم كه كشور هاي ديگر نيز با دشمنان ما دشمن باشند اما در نظام بين الملل چيزي به عنوان دوست و دشمن وجود ندارد. ممكن است در يك پرونده دوست باشيد و در پرونده ديگر دشمن. چين به نوعي عمل مي‌كند كه به همه اعلام كند هيچ دشمني با كسي در دنيا ندارد. اميدوار هستيم برنامه بلند مدتي كه با چين به تدوين رسيد هر چه سريعتر عملي شود.

جعفري گفت: براي سرمايه‌گذاري سالانه ۱۰۰ ميليارد دلاري برنامه‌ريزي مي‌كنيم و اميدوار هستيم تا بخش خصوصي در اين زمينه كمك كند. در حال حاضر وزارت خارجه و سازمان برنامه و بودجه در حال كار هستند تا دستگاه ها به صورت منسجم در اين حوزه كار كنند.

هيچگاه برنامه مناسبي براي ارتباط با چين نداشتيم
مجيدرضا حريري رييس اتاق مشترك ايران و چين با بيان اينكه ما شناختي از چين نداريم گفت: علت اين است كه در دنياي امروز ۴۵۰۰ پژوهشكده بين المللي بر روي چين متمركز هستند و امروز اولين برنامه اي است كه ما در آن حضور پيدا مي‌كنيم. سه دهه است كه به طور جدي با چين روابط داريم و از سال ۲۰۰۰ ارتباط معنا داري داريم. بين كشورهايي كه چين اولين شريك تجاري آنها است ما جزو كشورهايي هستيم كه يك كتاب در مورد چين با نويسنده ايراني نداريم. ما هيچ گاه برنامه مناسبي براي ارتباط با چين نداشتيم.

وي ادامه داد: سال ۲۰۰۰ اتاق ايران و چين آغاز به كار كرد و در آن زمان ارتباط ايران و چين يك ميليارد دلار بود. اين رقم تا ۲۰۱۴ به حدود ۵۱ ميليارد دلار رسيد. چيني ها براي هر سنت اين ارتباط برنامه داشتند ولي ما براي آن هيچ ايده اي نداشتيم. چين هيچگاه منبع اول ما نبودند. يك برنامه و ايده براي رابطه اقتصادي با كشوري كه شريك اول حدود ۱۳۰ كشور است نداريم. ديد استراتژيك چين با وجود انقلاب تغيير نكرد. هر كشوري براي ارتباطات بين‌المللي خود طرح و ايده دارد.

حزب كمونيسم چين نقش اصلي را در تصميم‌گيري‌ها دارد/ ۷۰ نفر در حزب بر روي غرب آسيا كار مي‌كنند

حريري گفت: ما تا پنج سال پيش افراد كمي مي‌توانستند به زبان چيني صحبت كنند اما عموم دانشجوياني كه در چين تحصيل كردند، به مترجم شركت هاي اقتصادي تبديل مي‌شوند. چند درصد اين افراد جذب سيستم علمي يا اجرايي ما شدند؟ تقريبا هيچ. اين يك نقص است. اكثر ما در ايران و يا دانشگاه هاي غربي تحصيل كرديم، مسئله نگاه شرق و فلسفه شرق مورد توجه قرار نگرفته است. نمي‌توانيد با چيني ها نشست و برخواست كنيد اگر كنفوسيوس را نشناسيد چرا كه نهاد رفتاري آنها براساس اين فلسفه است.

وي تاكيد كرد: حداقل در حوزه حكومتي هيچ شناختي در مورد چين وجود ندارد و به همين دليل غافلگير مي‌شويم. اتفاقي كه اخيرا رخ داد نيز به همين دليل است. در مورد چين بايد بدانيم كه چگونه مي‌توان آنها را نمك‌گير كرد. در حزب كمونيسم چين ۷۰ نفر بر روي غرب آسيا كار مي‌كنند و براي افراد مهم كشورها از جمله ما پرونده دارند. متاسفانه ما چنين شناختي نداريم و اهميت حزب كمونيسم چين را درك نمي‌كنيم.

حزب كمونيسم نقش اصلي تصميم‌گيري را دارد. در يك مورد چهار سال طول كشيد تا مذاكره كنندگان بانكي ما متوجه شوند كه به جاي بانك مركزي چين بايد با شوراي سياستگذاري بانكي آنها گفتگو كنيم. بايد يك مركز متمركز براي ارتباط با چين داشته باشيم تا اقدامات دقيق و كارشناسي انجام شود. نگاه مناسبي در جامعه، رسانه‌ها و حتي كارشناسان و مسئولان كشور به چين وجود ندارد در نتيجه اساسا اين نگاه بايد اصلاح شود.

وي گفت: امروز نگاه ما به چين مانند گاو صندوق است. در حالي كه چين مي‌داند كجا بايد پول خود را بگذارد. اگر مي‌خواهيم در پازل ديگران قرار بگيريم هميشه با دو خطر مواجه هستيم، اول اينكه خود را كوچك مي‌بينيم اما در طرف مقابل در مواردي خود را بزرگ مي‌بينيم و در پازل قرار نمي‌گيريم.

چين ظرفيت همكاري در حوزه هاي خودروهاي آينده را دارد
رييس اتاق مشترك ايران و چين در پاسخ به سوالي در مورد عدم حضور و يا ناتمام ماندن كار پيمانكاران چيني در ايران گفت: بايد روايت پيمانكاران چيني را بشنويم. در كشور ما يك پيمانكار سه سال منتظر دريافت طلب خود از دولت مي‌ماند اما طبيعتاً چنين شرايطي براي پيمانكار خارجي وجود ندارد.

وي در مورد استفاده از مدل شراكت با چيني‌ها گفت: ما چيزي تحت عنوان صنعت نداريم بلكه مافيا داريم. در صنعت خودرو افرادي وجود دارند كه همواره حضور داشتند و همواره با اروپايي ها ارتباط دارند. البته نمونه هاي موفقي در كرمان نيز وجود دارد. تا دو سال ديگر ممكن است بنز هم تكنولوژي موتور خود را بيايند به شما بدهند چرا كه موتورهاي درون سوز ديگر خارج از دور هستند.

در حوزه موتور، گيربكس و مانند آن هيچ چيز چيني وجود ندارد. چين تمركز خود را بر خودروهاي آينده گذاشته است و اگر مي‌خواهيم با چين در حوزه خودرو كار كنيم بايد به اين حوزه توجه كنيم.

حريري در مورد علت مقاومت بخشي از افكار عمومي در برابر ارتباط با چين گفت: كشورهاي غربي هر سال مبالغ هنگفتي را براي پروپاگاندا عليه چين صرف مي‌كنند و در ساير كشورها نيز چنين جوي عليه چين وجود دارد چرا كه اين يك جنگ است. قرارداد ايران و چين يك سند است. دو طرف قبول كردند كه ارتباط داشته باشند اما هنوز هيچ قراردادي وجود ندارد. محرمانه كردن اين موضوع را درك نمي‌كنم، البته كه برخي موارد شرايط خاصي دارند اما در كل چنين شرايطي مناسب نيست.

اصغر ابراهيمي اصل معاون اسبق وزير نفت با بيان اينكه ۱۰ سال مسئول كميسيون اقتصادي مشترك ايران و چين بودم، گفت: ما چين را نمي‌شناسيم اما چيني ها ما را به خوبي مي‌شناسند. با آقاي رفسنجاني به چين رفتيم، پس از عقد قرارداد ۱۰۰ ميليارد دلاري و مذاكرات، جلسه اي برگزار شد كه در آن چندين فرد با آشنايي كامل با ادبيت ايران حضور داشتند. وقتي آقاي هاشمي از آنجا پرسيد كه چرا شما عمر خود را براي يادگيري ادبيات ما گذاشتيد، پاسخ دادند كه در اشعار ايران بسياري از مطالب عميق علمي، فلسفي، حكمت، ادب و روش مديريت نهفته است. وظيفه ما اين است كه آنها را استخراج كنيم و وارد ادبيات و فرهنگ چين كنيم براي نسل‌هاي آينده.

بنابراين ما چين را نمي‌شناسيم. ما زماني قرارداد مترو را با چين بستيم كه زيمنس برنده مزايده شده بود و در آن زمان پكن خود دو خط مترو داشت. توافق كرديم كه دانش را ما بدهيم و آنها نيروي انساني. به اين ترتيب قرارداد چند ميليارد دلاري زيمنس را به ۸۰۰ ميليون تقليل داريم.

در چين حاكميت متعلق به حزب كمونيسم است
وي با بيان اينكه شكار فرصت ها و رفتن به سمت حل مسائل كشور بسيار مهم است، گفت: در چين حاكميت متعلق به حزب است. كنگره خلق سياست ها را به برنامه اجرايي دولت تبديل مي‌كند. دو هزار كانال تلويزيوني و راديويي در چين همه تحت كنترل حزب است. رييس جمهور چين مي‌گويد الگوي توسعه چين اينگونه است كه هر كشوري بايد براساس ظرفيت خود برنامه توسعه بومي داشته باشد.ثبات سياسي كه در چين به وجود آمده براساس نظريات تئوريك است. همه رهبري حزب كمونيسم را پذيرفتند. دومين قاعده مردم محوري است. به اين معنا كه حزب كمونيسم بايد پاسخگوي نيازهاي مردم باشند.

وي افزود: ده‌ها ميليون نفر در چين زير خط فقر بودند اما چين همه آنها را از زير خط فقر خارج كرد. بحث‌هاي ديگر شامل مالكيت خصوصي و عمومي است. چيني‌ها قراردادهاي بزرگي بستند تا لوكوموتيو هاي توسعه صنعتي خود را تعيين كنند و هفت لوموتيو را تعيين كردند. مبارزه با فساد آنها با اين شعار است كه با ببر و مگس برخورد مي‌كنيم. تا كنون ۴۰۰ وزير و مسئول را دستگير و با آنها برخورد كردند.

در ۴۳ گذشته تصميم گرفته شد تا اقتصاد باز به وجود بيايد در نتيجه علاوه بر ثبات سياسي شاهد رشد بيش از ۹ درصدي هستيم. سياست خارجي چين بر توسعه متوازن عمومي، رعايت حسن همجواري و ... استوار است. پيروزي و موفقيت در چين تقسيم بر جمعيت مي‌شود كه كوچك است اما مشكلات را در جمعيت ضرب مي‌كنند كه بزرگ است.

ابراهيمي اصل گفت: قوميت هاي بسياري در چين هستند، دو هزار شهر و دو هزار روستا در چين وجود دارد اما جمعيت روستا نشين كه نيمي از جمعيت را تشكيل مي‌دهند كل غذاي جامعه را تامين مي‌كنند و براي ۴۰۰ ميليون نفر را نيز صادر مي‌كنند. چين از ۱۸۰ سال پيش كل مطالب مهم وزارت خارجه را بايگاني دارند. يك سفير ۶ ماه مي‌رود و سوابق را بررسي مي‌كند.در دولت يازدهم و دوازدهم چون همه تمركز بر غرب بود، سياست‌گذاري شده بود تا به شرق بي‌توجهي شود.

وي با بيان اينكه وزير نفت ما چيني ها و هندي ها را بيرون كرد، گفت: چين روزانه حدود ۱۴ ميليون بشكه نفت را پالايش را مي‌كند كه ۴ ميليون را خود توليد مي‌كند. ما مي‌توانيم با روسيه امنيت انرژي گروه بريكس را در قرن ۲۱ تضمين كنيم. متقابلاً از تكنولوژي و امكانات آنها استفاده كنيم اما به دليل جهل استراتژيك از اين فرصت استفاده نكرديم. چين منتظر نمي‌ماند. آنها مي‌گويند ما تا ۵۰ سال آينده با آمريكا درگير هستيم. چين مي‌گويد كه به دليل تمايل بدنه كارشناسي و تصميم ساز ايران به غرب، ايران تمايل زيادي به ارتباط با غرب دارد.

در عين حال چيني‌ها مي‌گويند ما نياز به منابع ايران داريم. در نتيجه تنش كنترل شده بين ايران و آمريكا براي چين منفعت دارد. حضور آمريكا در خاورميانه به نفع چين است تا انرژي خود را با هزينه كم تامين كند. وقتي شما يك سال در دولت قبل سفيري در چين نداريد و سپس آقاي لاريجاني را مسئول مي‌كنيد اما پس از تغيير دولت اين فرد نيز تغيير مي‌كند و مسئوليت بين چند نفر از جمله آقاي صفري، مخبر و اميرعبدالهيان تقسيم مي‌شود. اين تغييرات اين پيام را به چين مي‌دهد كه ما انگيزه اي براي روابط نداريم.

توافق ۲۵ ساله تنها راهبرد بود/ راهبردها بايد به مسير اجرايي تبديل شود
معاون اسبق وزير نفت با اشاره به اينكه در زمان جنگ چيني ها به ما كمك كردند و امكانات زيادي خريديم، گفت: چين در صنايع مختلف نيز به ما كمك كردند. توافق ۲۵ ساله بيشتر بر موارد راهبردي متمركز است و سازمان مديريت ما نيامده يك مسير اجرايي براي آن تدوين كنيم. ما چين را به عنوان گاوصندوق مي‌بينم در حالي كه چيني ها مسير خود را كني عوض كردند. هدف چيني ها توسعه بازار اهميت دارد. امروز به دنبال توسعه اقتصادي با كيفيت بالا اما با سرعت كم هستند. به عبارت ديگر به دنبال برابري و كيفيت توسعه هستند. امروز بر خدمات متمركز هستند. سهم صنايع قبلا ۴۸ درصد بود اما امروز كاهش يافته و سهم خدمات در توليد ناخالص داخلي در چين به ۶۲ درصد رسيده است.

وي تاكيد كرد: امروز چين بر مقابله با آلودگي هوا و محيط زيست متمركز شده است. با اين شعار كه آسمان آبي نتيجه توسعه است. چين امروز سه برابر آلمان از انرژي هاي پاك استفاده مي‌كند. ۴۰۰ ميليون نفر با درآمد متوسط و به بالا به وجود آمده است. براساس برآورد چيني ها آمريكا نمي‌تواند بيش از يك درصد بر روي توليد ناخالص تاثير بگذارد چرا كه مصرف در چين رشد داشته است. بنابراين حزب كمونيست چين كاملا در مقابل آمريكا اعتماد به نفس دارد.

از ظرفيت ترانزيت خود استفاده نمي‌كنيم/ درآمدهاي ترانزيتي بيش از درآمدهاي نفتي خواهد بود
ابراهيمي اصل در مورد سياست هاي چين در خاورميانه گفت:آنها مي‌گويند ما سه محدوده زماني براي خاورميانه قائل هستيم. در دوره سوم كه پس از سال ۲۰۱۰ آغاز شد، به دنبال نفوذ سياسي هستند در نتيجه سرمايه‌گذاري گسترده‌اي را انجام داده‌اند كه در اين مسير قرار دارد. امروز صادرات چين به آمريكا برابر ۱۷ درصد است. چين بدهي خارجي معادل دو هزار ميليارد دلار است.

ما مي‌بينم كه چين براي ما نقش تعيين كرده است. در كمربند راه ابريشم نوين چين به دليل جايگاه ژيوپولتيك ايران، براي ما نقش تعيين كرده است. اگر ما چابهار را به سرخس وصل كنيم و يا رشت به آستارا وصل شود مي‌توان مسير ۴۰ روزه را به ۱۸ روز كاهش داد. بنابراين ما ظرفيت داريم اما استفاده نمي‌كنيم.

آمادگي چين براي سرمايه‌گذاري فوري در حوزه انرژي‌هاي پاك
وي در خصوص برنامه هفتم توسعه گفت: ما بهترين دانشجويان خود را به خارج مي‌فرستيم و نمي‌توانيم از آنها استفاده كنيم چرا كه اساسا شرايط كار آنها را فراهم نكرديم. به جاي شايسته سالاري، قوميتي عمل مي‌كنيم.

در صحبت هايي كه چيني ها انجام دادند موضوعات را به سه دسته تقسيم كردند. يكي موضوعاتي است كه سريعا به نتيجه مي‌رسد. از جمله آنها سياست انرژي پاك است كه حاضر هستند بدون دردسر و فوري ورود كنند. اما ما به دنبال سرمايه گذاري در حوزه معدن و نفت هستيم. موضوع ديگر كارهايي است كه گفته اند بدون رسانه‌اي شدن حاضر هستند كار كنند. نمونه آن در حوزه ميدان مشترك نفتي است.

معاون اسبق وزارت صمت اظهار داشت: ما در ميدان فروزان ۳۰ هزار بشكه توليد مي‌كنيم در حالي كه عربستان ۵۰۰ هزار بشكه توليد مي‌كند و برنامه دارد به ۸۰۰ ميليون بشكه برساند. در حوزه ميدان مشترك با قطر توتال سر آقاي زنگنه را كلاه گذاشت و منابع به سمت قطر رفته است. تا كنون ۴۰۰ ميليارد متر مكعب گاز به سمت قطر مهاجرت كرده است، توتال در آن سهيم است و چيني ها متوجه شدند كه توتال در حال بازي دادن است.

مي‌توانيم با چين در حوزه پتروپالايشگاه ها و ميدان مشترك كار كنيم. چين حاضر است تكنولوژي صنايع پايين دستي پتروشيمي را بدهد به صورت جويند ادونچر. چيني ها آماده هستند ما آماده نيستيم. آينده را بايد خلق كرد در غير اين صورت آينده به ضرر ما خواهد شد.

ضرورت توجه به حوزه هاي نوين در برنامه هفتم توسعه
در حوزه برنامه هفتم توسعه مي‌توانيم به استفاده از هيدروژن و خودروهاي برقي توجه كنيم. نبايد همه تخم مرغ ها را در يك سبد قرار دهيم. بايد به حوزه بريكس توجه كنيم. چيني ها در كمربند يك راه برنامه توليد گسترده برق را دارند. حاضر هستند در حوزه ترانزيت كالا و اطلاعات سرمايه‌گذاري كنند. امروز ما ظرفيت ۲۵ ميليون تن ترانزيت را داريم اما در صورت تكميل خطوط راه آهن به ۱۰۰ ميليون تن مي‌رسد كه درآمد آن از نفت بيشتر است.

ترانزيت شرقي-غربي ايران از چين صفر بوده است/ در سرمايه‌گذاري كريدورها تجاري فكر نكرديم
امين ترفع معاون دفتر تجاري سازي وزارت صمت، با اشاره به اينكه هميشه نقشه هايي كه مي‌بينم يك نقشه اي است كه چين در راست و آمريكا در چپ آن قرار دارد، گفت: اين در حالي است كه دنيا از نظر چين طور ديگري است. چين، آمريكا را به عنوان يك همسايه نزديك نگاه مي‌كند.

وي افزود: دو قدرت رخ به رخ در مقابل هم ايستاده‌اند در نتيجه هر چقدر كه چين بتواند توانمندي خود را به سمت غرب رشد دهد دست برتر را خواهد داشت. بايد بشناسيم كه چين چگونه فكر مي‌كند و ما در چه جايگاهي هستيم. آمريكا از هند به عنوان رقيب چين حمايت مي‌كند و در عين نياز چين به چابهار ما اين بندر را در اختيار هند قرار داديم.

در سال‌هاي گذشته ما سرمايه‌گذاري را براي توسعه مسير شمالي و جنوبي گذاشتيم اما تجارت جهاني در مسير غرب به شرق است. ايران يكي از اين مسيرها است و لزوما بهترين مسير نيست چرا كه تحريم وجود دارد. بايد واقع‌بين باشيم، درست است كه مسير ارزان و خوبي هستيم اما تنها مسير نيستيم.

ترفع گفت: كريدور هاي رقيب ايران شامل دو كريدور در روسيه است. سرمايه‌گذاري كه چين در كريدور اقتصادي چين انجام داد و هنوز هم در حال انجام است در تمام حوزه هاي اقتصادي در حال انجام است نه تنها در حمل و نقل. راه لاجورد، قزاقستان، مسير ترنس كاسپين، زنگزور، كانال خشك عراق، پروژه پل زميني عربستان همه از جمله كريدورهاي شرقي و غربي هستند كه خارج از ايران قرار دارد. حتي روسيه نيز در مسير انتقال ارزش قرار دارد. ما پول هاي خود را در مواردي هزينه كرديم كه آورده چنداني براي ما ندارد.

از سوي ديگر سهم ايران در مسير شرقي غربي چين، صفر بوده است. برنامه‌هاي حمل و نقلي كه ما در ايران دنبال مي‌كنيم به غير دو مورد بقيه شمالي جنوبي است. نكته ديگر اين است كه ما ترانزيت را در قالب برنامه هاي تفكيك شده را دنبال مي‌كنيم. هر كسي بخشي از اين موارد را دنبال مي‌كند. نتيجه اين است كه شبكه ترانزيتي ايران كه مي‌تواند تمدن ها پيراموني را به هم متصل كند به عدم ساخت يك راه تقليل يافته است.

وي تاكيد كرد: در اسكله رورو اميرآباد در حال ساخت است و چندين پروژه ديگر را داريم اما همه آنها شمالي و جنوبي است، كدام يك براي ما مهم است؟ در كشورهاي ديگر يك نقطه را به عنوان نقطه تمركز مسيرها در نظر گرفته شده است. در نتيجه ما سرمايه محدود خود را در مواردي هزينه كرديم كه آورده چنداني براي ما ندارد. نگاه ما تجاري نيست و خود روسيه ۶۰ ميليون تن از مسير شرقي و غربي ترانزيت مي‌كنند. پس از مشكلاتي كه براي روسيه به وجود آمد ساير كشورها به دنبال جذب ظرفيت ترانزيت هستند و ما در حال از دست دادن فرصت هستيم.

دريافت لينك خبر