به گزارش روابط‌عمومی مرکز، با توجه به برگزاری سی و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، یک‌صد و شصت و نهمین نشست علمی - تخصصی مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری تحت عنوان "کتاب، نشاط و امید اجتماعی" با حضــور جامعه علمی، پژوهشی، دانشگاهی، اندیشگاهـی، صاحب‌نظران، مدیـران، کارشناسان دستگاه‌های اجــرایی ملّی و استـانی برگزار شد. در این نشست سیّدحمید قاسمی؛ عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور و نعمت الله فاضلی؛ عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به‌‌عنوان سخنرانان در این نشست به ایراد نقطه‌نظرات خود پرداختند.

در ابتدای نشست، سیّدمحمّد شفیعی؛ مشاور رئیس مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری به عنوان دبیر نشست گفت: کتاب، نشاط و امید اجتماعی موضوعاتی است که رهبر معظّم انقلاب اسلامی بر آن تأکید داشته و دارند و همواره ایشان نقشِ عنصر امید در پیشرفت ملی کشور را بسیار مهم قلمداد می­کنند. امید در سطح اجتماعی، اعتماد و اعتقاد به نهادها و ساختارها برای حل مسئله در سطح کلان نظام اجتماعی است. به‌همین‌دلیل به‌نظرمی‌رسد که مقولۀ امید اجتماعی، حاصل وضعیت تاریخی‌اجتماعی است. امید اجتماعی، مفهومی مهجور در علوم اجتماعی است که به نظر می‌رسد به‌تازگی و به‌علت واقعیت‌های اجتماعی امروز جهان، برخی اندیشمندان و دغدغه‌مندان به آن توجه کرده‌اند.

سیّدمحمّد شفیعی درخصوص مفهوم امید اجتماعی و رابطه کتاب و کتاب خوانی با امید اجتماعی گفت: کتاب و کتاب­خوانی، بستری ارزشمند برای ایجاد احساس تعالی و نیل به سوی نشاط و امید اجتماعی است. به تعبیر ویکتور هوگو: کتاب تنها دوست و همدمی است که خوشبختی آدم را رقم زده و زیباترین افکار و قشنگ­ترین رفتار را در مُلک وجود انسان به نمایش می گذارد.

در ادامه نشست نعمت الله فاضلی؛ عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به عنوان سخنران اول، در ارائه سخنان خود گفت: راه تربیت مردم در یک کشور آموزش خواندن و نوشتن و به تعبیری آموزش و مطالعه است و کتاب باید رسانه جامعه باشد. ما از اولین ملت‌هایی هستیم که کتابت را آغاز کردیم و از کتابت برای توسعه تجارت، اقتصاد، سیاست و فرهنگ استفاده کردیم و سنت ما این‌گونه بود که برای کتابت اهمیت بسیاری قائل بودیم.

فاضلی  افزود: ما دو الگوی سواد داریم؛ یکی الگوی مستقل که از غرب منعکس می‌شود و دیگری الگوی جهان‌بینی که این الگو از ایران به سایر دنیا منعکس شده است. در الگوی مستقل، خواندن و نوشتن یک تکنیک و یک مهارت است که ربطی به زندگی و اقتصاد و سیاست و توسعه ندارد؛ اما الگوی جهان‌بینی ایرانی مبتنی بر پیوند سواد با زندگی، اقتصاد و توسعه است. این نوع جهان‌بینی در سایر مناطق دنیا به عنوان مکتب ایرانی سواد، تدریس و آموزش داده می‌شود.

در ادامه نشست سیّدحمید قاسمی؛ عضو هیئت علمی دانشگاه پیام‌نور، ضمن اشاره به اینکه کتاب یک رسانه است گفت: قبل از ورود شبکه‌های مجازی و تلویزیونی به عرصه زندگی بشر، کتاب اولین رسانه جمعی بود که افراد برای اطلاع‌رسانی و افزایش دانش از آن استفاده می‌کردند.

وی ادامه داد: خود کتاب متأثر از صنعت چاپ، تحولات بسیاری را سپری کرده است که امروزه به نسل کتاب‌های دیجیتال ورود کرده‌ایم. کتاب‌های دیجیتال ضمن کیفیت متن و تصویر بالا، ویژگی‌هایی از جمله امکان بزرگ و کوچک کردن، امکان جستجو در متن، امکان هایپرلینک کردن و امکان یادداشت‌گذاری روی متن را در اختیار خوانندگان قرار می‌دهد.

سیّدحمید قاسمی ضمن اشاره به تقسیم‌بندی کتاب‌ها از حیث هدف، واقع‌گرایی، ژانر، قطع، فنی،سنّی و.. به انواع مختلف گفت: به‌عنوان‌مثال کتاب‌ها از حیث هدف از نگارش، به دو نوع کتاب‌های آموزشی مثل کتاب‌های درسی و دانشگاهی و کتب غیرآموزشی مثل زندگی‌نامه و رمان تقسیم می‌شوند. همچنین کتاب‌ها از دیدگاه واقع‌گرایی به انواع تخیلی و غیرتخیلی، از حیث ژانر به انواع مختلفی چون ورزشی، شعر، درام، دیکشنری، جنگی و... تقسیم می‌شوند و از حیث سنّی به انواع مختلفی چون کودک، نوجوان، دانشجو و عام تقسیم می‌شوند.

عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور در خصوص نقش کتاب در افزایش کیفیت زندگی افزود: اگر کیفیت زندگی را به معنای میزان رضایت از زندگی و احساس خوشبختی در نظر بگیریم، نتیجه کتاب‌خوانی را می‌توان در ابعاد مختلفی از زندگی همچون، احساس هدفمندی در زندگی، احساس خوب بودن، نشاط و امید به زندگی مشاهده کرد.

وی در ادامه در بیان معیارهای انتخاب کتاب مناسب برای خواندن خاطرنشان کرد: معیارهایی چون توجه به سطح درک، مهارت خواندن، شرایط سنی، جنسیت، شرایط فرهنگی، نیازها و علایق خواننده و توجه به نویسنده، ناشر و سال انتشار کتاب از جمله معیارهای انتخاب یک کتاب درست است.

در ادامه نشست، کارشناسان و صاحب‌نظرانی که به‌صورت حضوری و مجازی در نشست شرکت داشتند به بیان نقطه‌نظرات و طرح سؤالات خود پرداختند.

شایان‌ذکر است این نشست علمی-تخصصی با مشارکت دانشگاه‌ها، اندیشکده‌ها، مراکز پژوهشی، دستگاه‌های اجرایی ملی و استانی، همزمان با سی و پنجمین نمایشگاه بین­المللی کتاب تهران، در سالن دکتر عظیمی مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری برگزار و همزمان و بصورت زنده نیز در غرفه مرکز پژوهش­های توسعه و آینده­نگری واقع در راهروی 10 غرقه 200 پخش گردید.

مشاهده فیلم و دریافت فایل نشست